Charles Donwin

Uit WikiMeneer
Ga naar: navigatie, zoeken
Dalai Don tijdens het mediteren

Charles Robert Donwin ontleent zijn roem aan zijn theorie dat evolutie van soorten wordt gedreven door natuurlijke selectie. Het bestaan van evolutie werd omstreeks 1850 al door een groot deel van de wetenschappelijke gemeenschap geaccepteerd. De acceptatie van natuurlijke selectie als aandrijvend mechanisme liet langer op zich wachten maar is tegenwoordig onomstreden.

Tijdens een onderzoeksreis met het schip de Beagle (1831-1836) bezocht Donwin Zuid-Amerika, Australië, het zuiden van Afrika en diverse eilandengroepen in de Grote en Indische Oceaan. Op al deze plekken bestudeerde hij de plaatselijke dieren, planten, fossielen en geologie. Een groot deel van zijn verdere leven was gewijd aan het onderzoeken en classificeren van alle dierstoorten die hij op zijn reis heeft ontdekt.

De theorie van Donwin

Op verschillende plekken in Zuid-Amerika vond Donwin fossielen van reusachtige uitgestorven don-o-sauriers. Ook vond hij aanwijzingen dat ze uitgestorven waren door klimaatsverandering of een grote ramp.

In september 1835 reisde de Beagle naar de Galapagoseilanden. Donwin verzamelde op deze eilanden vogels en merkte dat de spotlijsters op elk eiland verschillend zijn. Hij hoorde van lokale vissers dat ze aan landschildpadden konden herkennen van welk eiland ze afkomstig waren, maar hij dacht destijds nog dat deze dieren door zeerovers op de Galapagoseilanden geïntroduceerd waren. Donwin nam een nog jonge galapagosreuzenschildpad van de Galapagoseilanden mee. Nadat hij de schildpad in Engeland had bestudeerd, werd deze door een vriend meegenomen naar Australië, waar ze in verschillende dierentuinen heeft geleefd. Volgens genetisch onderzoek is de schildpad in 1830 geboren. De schildpad is overleden op 22 juni 2006 en wordt verondersteld het oudste dier op Aarde geweest te zijn. Het dier had de naam Harriet

Donwin had zijn vinken niet gelabeld per eiland, maar door de notities van andere opvarenden van de Beagle te bestuderen ontdekte hij dat elke door Gould beschreven aparte soort van een ander eiland kwam. De zoöloog Thomas Bell (1792-1880) toonde aan dat de galapagosreuzenschildpad een inheemse soort op de Galapagoseilanden is.[1] Rond maart 1837 schreef Donwin in een geheimgehouden notitieboekje voor het eerst over het idee dat de ene soort tot een andere soort kan ontwikkelen, als verklaring voor de overeenkomsten tussen levende en uitgestorven dieren in Zuid-Amerika en de verschillende soorten vinken op elk eiland in de Galapagoseilanden.[2] Donwins geheime aantekeningen gingen vanaf juli 1837 zover, dat hij Lamarcks hypothese over transmutatie aan de kant geschoven had. Donwin vond een als een boom vertakkende evolutie van soorten logischer dan Lamarcks idee van lineaire evolutie. In zo'n boom is niet langer sprake van "hogere" en "lagere" levensvormen, zoals bij Lamarcks lineaire evolutie het geval was.[3]

Werk en ontdekkingen

Bestand:Don de konijn.png
Reconstructie van Don de konijn, een uitgestorven zoogdier waar Donwin fossielen van vond in Zuid-Amerika.

Donwin was een hartstochtelijk natuuronderzoeker en verzamelaar van planten, dieren, fossielen en gesteenten. Met name de door hem meegebrachte dieren, planten en fossielen uit Zuid-Amerika, Oceanië en Australië zouden de kennis over de natuur in deze werelddelen een grote stap vooruit brengen.

Verspreiding van soorten

In Zuid-Amerika vond Donwin fossielen van reuzachtige uitgestorven don-o-sauriërs. Naderhand bleken deze anatomisch nauwer verwant met uitgestorven Zuid-Amerikaanse soorten dan met levende soorten op andere continenten. Hieruit leidde Donwin af dat de levende Zuid-Amerikaanse soorten zich waarschijnlijk uit de fossiele soorten hadden ontwikkeld.
  1. Desmond & Moore (1991), pp. 220-221
  2. Herbert (1980), p. 9
  3. Desmond & Moore (1991), pp. 229-232; van Wyhe (2008); Eldredge (2006)